20 listopada 2016

Włośnice - sina i zielona

Usychające już kłosy włośnicy sinej zwróciły moją uwagę w schyłku lata - pięknie wyglądały w promieniach słońca. Za to długie, ozdobne wręcz kłosy włośnicy zielonej najbardziej podobały mi się kiedy były zielone. Oba gatunki traw są dosyć podobne, ale niezbyt trudne do odróżnienia.

Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult., Setaria glauca (L.) P. Beauv.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny wiechlinowatych. Inne nazwy: szczecina sina, brzyca, szczecica, włosica  (10 września)
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – preferuje gleby wilgotne, gliniaste, piaszczyste, piaszczysto-gliniaste, bezwapienne. Roślina ciepłolubna.
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – osiąga wysokość od 20 do 90 cm. Źdźbło jest nagie, pojedyncze, proste lub wznoszące się, zwykle z jednym kłosem  (10 września)
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – liście niebieskozielone lub szarozielone, szerokie, nagie, matowe, równowąskie, u podstawy blaszki z drobnym owłosieniem, bez uszek i języczka.
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – kłoski są jajowate, jednokwiatowe, na szczycie lekko zaostrzone, szczecinki żółte lub rude.
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – źdźbła z 3-5 międzywęźlami, nagie, niekiedy pod wiechą krótko i miękko owłosione  (30 września)
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – owocem jest jajowaty, lekko zaostrzony, ciemnoszary, czarno punktowany ziarniak. Jedna roślina wytwarza ok. 400-800 nasion, które kiełkują późną wiosną  (11 września)
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) – rośnie na ugorach, ścierniskach, polach, a także na trawnikach, chodnikach, poboczach dróg i wielu innych siedliskach, bądź zbiorowiskach antropogenicznych.
Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) jest chwastem segetalnym lub ruderalnym.
Preferuje gleby wilgotne, gliniaste, piaszczyste, piaszczysto-gliniaste, bezwapienne.

A tak wygląda włośnica zielona:

Włośnica zielona, dziki ber (Setaria viridis (L.) P. Beauv.) - gatunek rośliny należący do rodziny wiechlinowatych. Inne nazwy: dziki ber, szczecina. Chwast segetalny  (13 września)
Włośnica zielona (Setaria viridis) osiąga wysokość od 5 do 40 cm. Źdźbło cienkie, podnoszące się, u nasady rozgałęzione, pod kwiatostanem szorstkie. Liście lancetowate, równowąskie, zielone z niebieskim nalotem  (15 września)
Włośnica zielona (Setaria viridis) - kwiaty zebrane w kłosokształtną, walcowatą, wydłużoną wiechę. Wiecha jest trochę zwisająca, w dolnej części nieco przerywana. Kwitnie od lipca do września(października).
Włośnica zielona (Setaria viridis) - owocem jest  jajowaty, bezbarwny ziarniak (1,5-2,2 mm długości, 0,75-1,4 mm szerokości). Wiecha i ziarniaki są mniejsze niż u włośnicy sinej. Ponadto ziarniaki są nierówne i łatwo wypadają.
Włośnica zielona (Setaria viridis) - rośnie w ogrodach, na polach uprawnych, ścierniskach i odłogach. Preferuje gleby lekkie, żyzne, piaszczyste, piaszczysto-gliniaste i gliniaste (13 września)

Na zakończenie mała zagadka: którą włośnicę przedstawia poniższe zdjęcie?

Ziarniaki zarówno włośnicy sinej, jak i zielonej są wykorzystywane jako pokarm dla ptactwa (np. drobiu, papug).
Dawniej włośnica zielona oraz sina były uprawiane jako rośliny zbożowe - z ziarniaków robiono kaszę lub mąkę.



-----------------------------------------



Włośnica sina (Setaria pumila (Poir.) Roem. & Schult.) - gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny wiechlinowatych.  Inne nazwy - szczecina sina, brzyca.
Pochodzi z Europy, ale rozprzestrzeniła się na całym świecie jako pospolity chwast.
Trawa kępowa szarozielonej barwy. Ciepłolubna, kiełkuje późną wiosną. Występuje pospolicie na niżu Polski, rzadziej na pogórzu.

Źdźbło - pojedyncze, proste lub wznoszące się, zwykle z jednym kłosem (wiechą). Osiąga wysokość od 20 do 90(100) cm. Źdźbła z 3-5 międzywęźlami, nagie, niekiedy pod wiechą krótko i miękko owłosione.

Liście - długości do 30 cm, niebieskozielone lub szarozielone, szerokie, nagie, matowe, równowąskie, z białą podłużną smugą biegnącą przez środek, bez uszek i języczka. U podstawy blaszki występuje  drobne owłosienie. Pochwy liściowe spłaszczone. 

Kwiaty - zebrane w kłosokształtną, walcowatą, wydłużoną i sztywną wiechę o długości od 2 do 14 cm i średnicy 4-8 mm. Kłoski (kwiatostany traw) jajowate, jednokwiatowe, na szczycie lekko zaostrzone, z krótkimi, tępymi szczecinkami barwy od żółtawej do żółtobrunatnej.
Kwitnie od lipca do września.

Owoc - jajowaty, lekko zaostrzony, ciemnoszary, czarno punktowany ziarniak o długości 2-3 mm i 1,5-2 mm szerokości.

Korzenie - miotełkowate.

Siedliska - rośnie na ugorach, ścierniskach, polach, a także na trawnikach, chodnikach, poboczach dróg i wielu innych siedliskach, bądź zbiorowiskach antropogenicznych. Najczęściej zachwaszcza uprawy okopowe, kukurydzę, lucernę, rzadziej zboża. Chwast segetalny.
Preferuje gleby wilgotne, gliniaste, piaszczyste, piaszczysto-gliniaste, bezwapienne.

Cechy charakterystyczne włośnicy sinej:
  • brzegi pochwy liściowej są nieowłosione (u włośnicy zielonej są owłosione); 
  • wiecha i ziarniaki większe niż u zielonej; 
  • źdźbło pojedyncze (u zielonej u nasady jest gałęziste), 
  • szczecinki żółte lub rude (u zielonej - długo pozostają zielone)

********************


Włośnica zielona (Setaria viridis (L.) P. Beauv.) - gatunek rośliny należący do rodziny wiechlinowatych. Inne nazwy: dziki ber, szczecina.
W Polsce pospolity, ale najczęściej spotykany na południu.
Trawa kępowa, jednoroczna, jara.

Źdźbło - cienkie, podnoszące się, u nasady rozgałęzione, pod kwiatostanem szorstkie. Osiąga wysokość od 5 do 40 cm. Źdźbło rozszerzające się w górnej części i szorstkie. 

Liście - lancetowate, równowąskie, zielone z niebieskim nalotem, języczek zastąpiony pęczkiem włosków, górna część blaszki liściowej szorstka, dolna - mniej szorstka. Część pomiędzy pochwą liściową, a blaszką jest okryta cienkimi i długimi włosami.

Kwiaty - kłoski (kwiatostany traw) o długości do 2,3 mm, zebrane w zbitą wiechę walcowatego kształtu. Wiecha jest trochę zwisająca i w dolnej części nieco przerywana. Oś kłoska owłosiona, pod kłoskiem szorstkie szczeciny o długości 5-10 mm, barwy zielonej lub fioletowej. Szczeciny są 2-3 razy dłuższe niż kłoski. Kłoski odpadają od wiechy w całości.
Kwitnie - od lipca do września(października).

Owoc - jajowaty, bezbarwny ziarniak o długości 1,5-2,2 mm i szerokości 0,75-1,4 mm.

Korzenie - miotełkowate i wiązkowe.

Siedliska - rośnie w ogrodach, na polach uprawnych, ścierniskach i odłogach.
Preferuje gleby lekkie, żyzne, piaszczyste, piaszczysto-gliniaste i gliniaste. Roślina ciepłolubna. Chwast segetalny. Najczęściej zachwaszcza rośliny okopowe, pastewne, kukurydzę, rzadziej zboża.

Cechy charakterystyczne włośnicy zielonej:
  • brzegi pochwy liściowej są owłosione (u włośnicy sinej nieowłosione); 
  • wiecha i ziarniaki mniejsze niż u sinej; ponadto ziarniaki są nierówne i łatwo wypadają
  • źdźbło u nasady gałęziste (u sinej - pojedyncze); 
  • szczecinki zielone lub fioletowe (u sinej – żółte lub rude)


Zastosowanie - ziarniaki obu gatunków są wykorzystywane jako pokarm dla ptactwa (np. drobiu, papug). Dawniej włośnica zielona, jak również włośnica sina były uprawiane jako rośliny zbożowe - z ziarniaków robiono kaszę.
Ziarniaki można jeść na surowo, ale lepiej je ugotować (żeby szczecinki nie drapały gardła). Można stosować je tak jak inne ziarna - jako kaszę, zagęszczacz do zup albo zmielić na mąkę.

*******

Włośnica (Setaria P. Beauv.) - rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych. Należy do niego ok. 130 gatunków występujących głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Gatunkiem typowym jest włośnica zielona (Setaria viridis (L.) P. Beauv.). W Polsce występuje 6 gatunków jako antropofity zadomowione lub przejściowo dziczejące.

Antropofit - gatunek lub inny takson roślin obcego pochodzenia na danym terenie (przybysz, gatunek alochtoniczny).



Włośnica sina - link 1, link 2link 3, link 4, link 5, link 6, link 7,
Włośnica zielona - link 8, link 9, link 10, link 11, link 12, link 13,

Uwaga! W Wikipedii opis włośnicy sinej zilustrowano zdjęciem... włośnicy Fabera (Setaria faberi Herrm.). Taki psikus!


e84.76.



włośnica sina zielona różnice, włośnica sina, Setaria pumila, trawa szczecina sina zdjęcia, trawa brzyca wygląd, włośnica sina inne nazwy, włośnica zielona , Setaria viridis, trawa dziki ber, trawa szczecina wygląd, włośnica sina zdjęcia opis, Setaria pumila zdjęcia opis, włośnica sina chwile zachwycone, Setaria pumila chwile zachwycone, włośnica zielona zdjęcia opis, Setaria viridis zdjęcia opis, włośnica zielona chwile zachwycone, Setaria viridis chwile zachwycone, włośnica sina zielona porównanie,

14 komentarzy:

  1. Wszyscy dookoła piszą o prezentach pod choinkę, inspiracjach zimowo - świątecznych a u Ciebie na blogu wciąż lato :) Miłe oderwanie od tego zgiełku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Będę trzymać się lata, dopóki się da :-)

      Usuń
  2. Moim zdaniem to włośnica sina (z zagadki) :) najbardziej podoba mi się zdjęcie z biedronką i jedno powyżej też świetne.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, to prawidłowa odpowiedź :-)
      Dziękuję za miłe słowa. Pozdrawiam

      Usuń
  3. Piękne zdjęcia, zwłaszcza te z biedronką i pająkiem:) Dopiero z bliska widać jak taka "zwykła trawa" może być piękne

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Akurat wtedy słońce pięknie podświetliło te trawy, wystarczyło się pochylić i zrobić zdjęcia :-) Dziękuję i pozdrawiam

      Usuń
  4. Fajny pomysł z tymi łacińskimi nazwami i świetnie uchwycona pajęczynka w jednym z kadrów.

    OdpowiedzUsuń
  5. Zdjęcie z biedronką bardzo mi się spodobało.....ale i to z pająkiem.
    Chyba też jej próbowałam zrobić zdjęcia...ale mnie takie nie wychodzą...
    Pozdrawiam ciepło....i serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Może w przyszłym sezonie zdjęcia wyjdą Ci lepiej? Trzymam kciuki i również pozdrawiam

      Usuń
  6. Miałem nadzieję błysnąć spostrzegawczością i napisać, iż ostatnie zdjęcie przedstawia włośnicę siną, ale Klara wyprzedziła mnie…
    Te zdjęcia ze słońcem na kłosach, z owadami i pajęczynami, są piękne. Letnie i ciepłe.
    Tak, trzymaj lato u siebie jak najdłużej, Aniko.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli na podstawie zdjęcia i opisu roślin odgadłeś który to gatunek włośnicy, to wygrałeś ;-). A lato, słońce i kolory trzymam w spiżarni, zostało jeszcze trochę słoiczków do otwarcia.

      Usuń
    2. Rozpoznałem po nierówno wystających ziarenkach w kłosie włośnicy zielonej (widać to dobrze na zdjęciu, którego opis zaczęłaś od słów „owocem jest jajowaty…”. Ale broń Boże nie chwalę się, bom gapa i zapominalski do kwadratu. Lato i słońce trzymasz w słoikach!? Koniecznie musisz mi dać przepis na zrobienie takich przetworów, Aniko :-)
      Proszę, proszę.

      Usuń
    3. Oj, to dość proste - przy tej ilości popełnionych zdjęć, nie sposób wszystkiego pokazać na bieżąco. Stąd zapasy :-)

      Usuń