28 lipca 2015

Władca cienia, niecierpek drobnokwiatowy


W wielu zacienionych miejscach - w lasach liściastych, zadrzewionych poboczach dróg, czy w zapomnianych kątach ogrodów króluje on - niecierpek drobnokwiatowy. Jego kwiaty są małe i blade, zwłaszcza na tle ciemnozielonych, ładnie skrojonych liści. Dawno temu został sprowadzony do europejskich ogrodów botanicznych - prawda, że wygląda całkiem atrakcyjnie? Pewnie nikt nie przewidział, z jaką łatwością wywalczy sobie wolność i z jaką łapczywością zagarnie cieniste siedliska, wypierając inne, rodzime rośliny. Jak tego dokonał? Ano, dzięki małym, ale jakże dalekosiężnym armatom (torebkom nasiennym) oraz rozłożystym liściom szczelnie okrywającym podłoże, uniemożliwiając wzrost innym roślinom.
W powszechności występowania niecierpka drobnokwiatowego dobre jest chociaż to, że w czasie długiego spaceru lub zabłądzenia w lesie, można się nieco pożywić smacznymi owockami. Jednak zebranie choćby garstki drobniutkich nasion będzie zajęciem dla zdeterminowanych  :-) .

Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – gatunek rośliny należący do rodziny niecierpkowatych. Występuje w całej Polsce w lasach liściastych, parkach, na cmentarzach, w ogrodach, w miejscach ruderalnych, na nasypach kolejowych.
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – wymaga gleby żyznej i preferuje stanowiska cieniste. Jest rośliną inwazyjną wypierającą rodzime gatunki zajmujące podobne stanowiska, np. niecierpka pospolitego czy pokrzywę zwyczajną.
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – wymaga gleby żyznej i preferuje stanowiska cieniste. Roślina azotolubna. Wszystkie części rośliny po ugotowaniu i odlaniu wody są jadalne. Nasiona o smaku orzechowym są smaczne - można je jeść na surowo.
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) ma liście skrętoległe, jajowate i zaostrzone, zwężające się w oskrzydlony ogonek. Brzeg liścia piłkowany.
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) ma kwiaty bladożółte, kremowożółte, do 1 cm długości, zgrupowane po 4-10 we wzniesionym gronie.. Kielich z prostą ostrogą,
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – owocem jest podłużna torebka pękająca na 5 odwijających się klap. Silnie naprężone tkanki owocu w końcu pękają, zwykle przy dotknięciu, a nasiona wyrzucane są na odległość 4-6 m od macierzystej rośliny.
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – roślina jednoroczna osiągająca 15-60 cm wysokości. Łodyga naga, pojedyncza lub rozgałęziona.
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie i kosmetyce. 
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – preparaty z owoców niecierpka działają przeciwzapalnie, leczą trądzik, koją atopową skórę, hamują wpływ androgenów na mieszki włosowe (zalecane przy łysieniu).
Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.)



--------------------------------



Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – gatunek rośliny należący do rodziny niecierpkowatych. Rozpowszechniony w całej Polsce. Kenofit, gatunek inwazyjny.
Pierwotnie występował w północno-wschodniej i centralnej Azji oraz wschodniej Europie. Sprowadzony w XIX wieku do ogrodów botanicznych, skąd szybko rozprzestrzenił się na obszar całego kontynentu (jego ekspansja była szczegółowo opisywana przez ówczesnych botaników). Początkowo ograniczał się do opanowywania siedlisk przekształconych przez człowieka, głównie jako chwast ogrodowy. Z czasem zaczął zajmować stanowiska w zbiorowiskach leśnych. Obecnie stanowi poważne zagrożenie dla wielu leśnych gatunków roślin, gdyż tworzy jednogatunkowe skupienia obejmujące całe poszycie lasu. Niecierpek drobnokwiatowy stanowi konkurencję dla gatunków roślin jednorocznych, w tym rodzimego niecierpka pospolitego, który zajmuje podobne siedliska, ale także bylin (np. pokrzywy zwyczajnej).

Pokrój - roślina jednoroczna, 15-60 cm wysokości. Ma zdecydowanie mniejsze rozmiary niż niecierpek gruczołowaty

Łodyga  - naga, pojedyncza lub rozgałęziona.

Liście - skrętoległe, jajowate i zaostrzone, zwężające się w oskrzydlony ogonek. Brzeg liścia piłkowany.

Kwiaty - bladożółte, kremowożółte, do 1 cm długości, kielich z prostą ostrogą, zgrupowane po 4-10 we wzniesionym gronie.
Kwitnie od czerwca do października.

Owoc  - podłużna torebka pękająca na 5 odwijających się klap. W trakcie dojrzewania dwa nasiona znajdujące się w torebce przesuwają się do górnej jej części. W dojrzałym owocu ciśnienie osmotyczne wynosi do 25 atmosfer. Silnie naprężone tkanki owocu w końcu pękają, zwykle przy dotknięciu, a nasiona wyrzucane są na odległość 4-6 m od macierzystej rośliny. Rozsiewa się sam (autochoria).

Częstymi czynnikami sprzyjającymi rozprzestrzenianiu się niecierpka drobnokwiatowego jest transport materiałów budowlanych, wykorzystywanych do budowy i remontów infrastruktury drogowej oraz zaśmiecanie.

Występowanie - w lasach liściastych, parkach, na cmentarzach, w ogrodach, w miejscach ruderalnych, na nasypach kolejowych.
Wymaga gleby żyznej i preferuje stanowiska cieniste. Roślina azotolubna.

Niecierpek drobnokwiatowy (a także inne gatunki niecierpków) znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie. Owoce niecierpków mają też zastosowanie kosmetyczne.
  • Skład biochemiczny owoców jest bardzo bogaty - m.in. żywice, flawonoidy, kwasy i oleje. 
  • Maseczka odżywcza - ze zmiksowanych owoców nałożonych na twarz.
  • Napar - do przemywania skóry i płukania włosów. Napar lub nalewka z żółtych kwiatów niecierpka (pospolitego?) nadaje siwym i jasnym włosom złocisty odcień.
  • Ekstrakty etanolowe - jako dodatek do kremów i toników. 
  • Preparaty z owoców niecierpka działają przeciwzapalnie, leczą trądzik,koją atopową skórę, hamują wpływ androgenów na mieszki włosowe (zalecane przy łysieniu).

Roślina jadalna - nasiona jadalne na surowo, o smaku orzechowym. Cała roślina jest jadalna po ugotowaniu i odlaniu wody.


Źródła i linki:  link 1, link 2, link 3, link 4,


.50.87.


niecierpek drobnokwiatowy, Impatiens parviflora, blade kwiatki w lesie, roślina w cieniu, rośliny cieniolubne, bladożółte kwiatki w lesie, niecierpek drobnokwiatowy zdjęcia informacje, Impatiens parviflora zdjecia opis, niecierpek drobnokwiatowy zastosowanie opis, Impatiens parviflora własności lecznicze, niecierpek drobnokwiatowy chwile zachwycone, Impatiens parviflora chwile zachwycone,




9 komentarzy:

  1. O, widziałam tą roślinkę ostatnio :) Kurczę, tyle jest ziółek na trądzik, że już nie wiem co stosować, a co jedno to okazuje się lepsze! Wszystkie kosmetyki poszły w odstawkę i już tylko zioła stosuję, cera bardzo odżyła :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Spośród roślin, które dotąd opisałam, niewiele jest takich, które nie posiadają właściwości leczniczych lub zastosowań kosmetycznych, Zatem warto je poznawać i czerpać z naturalnej apteki/"drogerii" :-)

      Usuń
    2. Każde zioło ma właściwości lecznicze

      Usuń
  2. Zwalczyć się go nie uda, pozostaje polubić ;-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W ogrodzie trzeba z nim walczyć, bo może zagłuszyć inne rośliny. No, albo rzeczywiście - polubić :-)

      Usuń
  3. Ciekawa i pożyteczna roślinka, choć ekspansywna. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mnie również zaskoczyły jej właściwości. Pozdrawiam :-)

      Usuń
  4. Jako dziecko uwielbiałam "strzelać" z jego owoców ;-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A ja prawie w ogóle nie kojarzę tej rośliny z dzieciństwa - nie widywałam jej.

      Usuń