15 czerwca 2014

Mnie tu nie ma!

Motyl z rodziny zwójkowatych (Tortricidae)
W Polsce występuje około 400 gatunków motyli z rodziny miernikowcowatych (Geometridae) - licznej i różnorodnej. Najczęściej są to motyle nocne (ćmy), ale niektóre są aktywne w ciągu dnia. Motyle z tej rodziny są małe do średniej wielkości, o smukłych ciałach i szerokich skrzydłach, na których często występują wzory w postaci poprzecznych falistych linii. Rozpiętość skrzydeł tych motyli wynosi od 1 do 5(6) cm. Samice niektórych gatunków są całkowicie pozbawione skrzydeł lub mają je znacząco zredukowane. Rodzina ta (licząca ok. 35 tysięcy gatunków) obejmuje wiele poważnych szkodników rolnych i leśnych.
Dużo gatunków miernikowcowatych posiada ubarwienie maskujące, pozwalające wtopić się w tło, gdy przysiądą na na pniu drzewa, liściu, wśród roślinności czy na ziemi. Zwykle ich skrzydła są rozpostarte nad podłożem. Istnieje też sporo dość jaskrawo lub kolorowo ubarwionych gatunków - te składają skrzydła wzdłuż ciała ukrywając ich barwy w czasie spoczynku.  Inne z kolei składają skrzydła na podobieństwo motyli dziennych.
 
Niestety, nazwy gatunkowej pierwszego motyla dotąd nie ustaliłam. Może ktoś rozpoznaje jasnobrązową ćmę o dużych, zielonych oczach, której lot przypomina niesienie z wiatrem czegoś w rodzaju malutkiego fragmentu kory? Gdyby nie to, że akurat widziałam jak motyl opadł na liść przymiotna, z pewnością w ogóle bym go nie zauważyła (miał ok. 1 cm długości).

Motyl z rodziny zwójkowatych (Tortricidae) - 4 czerwca
Motyl z rodziny zwójkowatych (Tortricidae)
Dodane później (grudzień 2014)
Uwaga! Motyl ze zdjęć powyżej wcale nie należy do rodziny miernikowcowatych! Że też tego nie "zauważyłam", wszak zupełnie inaczej składa skrzydła, no i te oczy! Nadal nie wiem jaki to konkretnie gatunek, ale najprawdopodobniej należy do zupełnie innej, jeszcze liczniejszej rodziny małych motyli (ok. 450 gatunków tylko w Polsce!) o nazwie zwójkowate (Tortricidae).

Kształtem trochę podobna, a jednak należąca do jeszcze innej rodziny (sówkowatych) jest ćma galonówka srebrnica (Deltote bankiana).

Galonówka srebrnica (Deltote bankiana) z rodziny sówkowatych (19 czerwca)

Za to motyle ze zdjęć poniżej na pewno należą do rodziny miernikowcowatych:

Wątlak nawrzosak (Scopula immorata) z rodziny Geometridae ubarwiony marmurkowo.
Rozpiętość skrzydeł wynosi 20-27 mm. W Europie Zachodniej w ciągu roku pojawiają się dwa pokolenia, okres występowania od końca czerwca do połowy sierpnia. (24 maja)
Wątlak nawrzosak (Scopula immorata)  -  widok skrzydeł od spodu (6 czerwca).
Rozpiętość skrzydeł 23-27 mm (samce) i 22 do 26 mm (samice). Motyle drugiego pokolenia są mniejsze (od 19 do 25 mm).
Wątlak nawrzosak (Scopula immorata) - motyle te są najbardziej aktywne tuż po wschodzie lub tuż po zachodzie słońca.
Występuje w ciepłych, suchych, ale i wilgotnych miejscach. Preferuje nieużytki, obficie kwitnące łąki, murawy, wrzosowiska, łąki, polany, brzegi lasów i polan. Czasem można go spotkać także w ogrodach, starych sadach czy żwirowniach.

Ten biały motyl (ciemnokres wierzbowiec) wydawał się spać na liściu osiki (w Moim Lesie). Kiedy chciałam zrobić kolejne zdjęcie z bliska, by ominąć jakoś zasłaniającą go gałązkę - zerwał się do lotu i tyle go widziałam.
 
Ciemnokres wierzbowiec (Cabera pusaria) - samica. Wbrew pozorom białe, matowe ubarwienie tego motyla jest ubarwieniem ochronnym. Siedząc na liściach roślin ewentualnym drapieżnikom wydaje się odchodami ptaka. Mnie akurat wydał się refleksem słońca (18 maja)


Dodane dużo później - samiec:

Ciemnokres wierzbowiec (Cabera pusaria) - samiec [15 czerwca]




 --------------------------------- 



Ciemnokres wierzbowiec (Cabera pusaria) - gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych (Geometridae)

Wygląd  -  skrzydła śnieżnobiałe, podobnie ciało i czułki. Na podstawowym ubarwieniu można wyróżnić przepaski w postaci delikatnych jasnobrązowych cieni.
Rozpiętość skrzydeł 26 – 32 mm.

Dymorfizm płciowy -  u samców czułki są pierzaste, a u samic nitkowate.

Gąsienica  -  zielona lub brunatnozielona. Na grzbietowej stronie segmentów 5 do 8 występuje ciemniejsza plamka w jasnej obwódce. Gąsienice w zależności od tego, kiedy nastąpiło wyjście z osłonek jajowych żerują od końca maja do początków września.

Występowanie - pospolicie w całej Polsce, głównie w lasach i innych terenach zadrzewionych.

Okres występowania  -  Dorosłe motyle wylęgają się wiosną i latają od maja do połowy lipca, a nawet początków sierpnia. Zimowanie w stadium poczwarki.

Pokarm  - gąsienice żerują na wierzbach (Salix) i innych drzewach liściastych.

(źródło)

 *****

Zainteresowanych wyglądem motyli nocnych odsyłam do ciekawej galerii zdjęć
I jeszcze jedno - nie każda ćma należy do rodziny miernikowcowatych.
Ćmy to motyle nocne (Heterocera) z reguły prowadzące nocny tryb życia.
Co nieco o ćmach można przeczytać tutaj i tutaj.



Zobacz też wpisy:



40 365

ciemnokres wierzbowiec Cabera pusaria, biała ćma zdjęcia opis, biały motyl zdjęcia opis, miernikowcowate rodzina motyli, Scopula immorata zdjęcia opis, motyle nocne chwile zachwycone, ciemnokres wierzbowiec opis obrazy,  zwójkowate motyl zdjęcia, Tortricidae brązowy motyl zdjęcia

3 komentarze:

  1. Zadziwiająca jest Twoja wiedza Aniko a zdjęcia jak zwykle fantastyczne. Widziałam ostatnio w ogrodzie takiego białego motyla! Pozdrawiam cieplutko.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję bardzo, ale trochę mnie przeceniasz - informacje o gatunkach znajduję w internecie, czasem po długich poszukiwaniach. Pozdrawiam również :-)

      Usuń