Karłątek kniejnik - rudy motylek

Karłątek kniejnik

Ten motylek jest niewielki, rudo-brązowy, można by rzec - niepozorny i w dodatku dość płochliwy. Należy do licznej rodziny powszelatkowatych, której przedstawiciele charakteryzują się stosunkowo krótkimi skrzydłami, wielkimi oczami oraz czułkami o oryginalnym kształcie. Co najmniej czterokrotnie udało mi się spotkać i sfotografować tego motyla - zatem poznajcie uroczego karłątka kniejnika, bywalca łąk i śródleśnych polan.

Pierwsze zdjęcie poprzez trawy. Wiem, że motyle są bardzo płochliwe, więc każdą szansę trzeba wykorzystać. Motylek siedział jednak spokojnie przez dobrą minutę :-)

To zdjęcie z ubiegłego roku - karłątek siedział sobie na wrotyczu przy ścieżce, którą przechodziłam (fot. 11 czerwca).
Jak widać jest to samiec (ma ciemne załamane linie na przednich skrzydłach - to plamy zapachowe, którymi wabi samicę)

Karłątek kniejnik (Ochlodes venatus) - to również samiec. Widać charakterystyczne ułożenie skrzydeł (fot. 6 czerwca)

Poniżej trzy zdjęcia innego osobnika, którego sfotografowałam 31 maja. Jego wygląd (kształt i ubarwienie czułków i ciała, kosmaty tułów i odwłok i te duże oczy) wskazuje, że to także karłątek kniejnik, ale... ma zupełnie zwyczajnie złożone skrzydła. Podobno cechą charakterystyczną tego gatunku (rodziny?) jest właśnie sposób składania skrzydeł - tylne skrzydła rozpostarte poziomo, natomiast przednie uniesione. Być może dotyczy to pozycji spoczynkowej, a nie w trakcie posiłku związanego ze stałym przemieszczaniem?

Karłątek kniejnik - możliwe, że jest to samica (niestety, nie widziałam rozłożonych skrzydeł). Na dolnych skrzydłach jakby prześwitują jaśniejsze kwadraty... 

Karłątek kniejnik (Ochlodes venatus = Ochlodes sylvanus = Ochlodes faunus)

Karłątek kniejnik szybko przemieszczał się między kwiatami wyki. Spijanie nektaru zabierało mu najczęściej mniej niż 5 sekund. Ten zakres ruchu skrzydeł podczas zrywania się do lotu motyl wykonał w czasie 1/500 sekundy...

A tu jeszcze raz ten sam samiec co na początku. Wcale nie uważam, że te motyle są aż tak płochliwe. Udało mi się trochę przesunąć, by jakoś ominąć zasłaniające mi widok trawy i zrobiłam kilka całkiem udanych zdjęć. Kiedyś napisałam post pt. "Pogaduszki pietruszki" o sposobach porozumiewania się roślin i o tym, że powstała hipoteza, iż leśne rośliny mogą komunikować się ze sobą niczym poprzez "internet" za pomocą... grzybni. W przypadku fotografowania tego motyla, odczułam ten "internet roślin" w nieco innym, fizycznym wymiarze. Zarośla były ze sobą tak splątane, że kiedy nieco przesunęłam nogę, by zająć jeszcze lepszą pozycję, poruszyła się jakaś roślina oddalona kilkadziesiąt centymetrów ode mnie i to spłoszyło motyla. Kiedy spojrzałam pod nogi zobaczyłam suchą, zdrewniałą łodygę, długą, wsuniętą głęboko w zarośla, którą oplotły i obrosły trawy, wyki, maki itd.

Karłątek kniejnik (Ochlodes venatus = Ochlodes sylvanus = Ochlodes faunus)

Jakiś czas później udało mi się jeszcze sfotografować (innego) karłątka z przodu. Być może jest to samiczka (ma jaśniejsze kwadraty na skrzydłach).

Karłątek kniejnik (Ochlodes venatus = O. sylvanus = O. faunus)

Karłątek kniejnik (Ochlodes venatus = O. sylvanus = O. faunus)

---------------------------

Powszelatkowate, warcabnikowate, karłątkowate (Hesperiidae) - rodzina owadów z rzędu motyli.
Motyle z tej rodziny występują na wszystkich kontynentach (szczególnie okazałe gatunki występują w Ameryce Południowej). Rodzina liczy ok. 3500 gatunków (w Polsce ok. 20) i dzieli się na 7 podrodzin.
Wygląd motyli powszelatkowatych -  silnie rozwinięty tułów; stosunkowo krótkie skrzydła; czułki maczugowate i lekko wyginające się na kształt sierpa; wielkie oczy, poszerzające optycznie głowę; latają szybko i nisko nad ziemią wydając charakterystyczny świst.


Karłątek kniejnik (Ochlodes venatus = Ochlodes sylvanus = Ochlodes faunus) motyl dzienny z rodziny powszelatkowatych ( = warcabnikowatych) (Hesperiidae). 
Pospolity w całym kraju od wybrzeży morskich po góry do wysokości 2500 m n.p.m.
Motyle te latają nisko nad ziemią szybko machając skrzydłami. Odpoczywają na liściach roślin; spłoszone natychmiast odlatują. 
 
Wygląd:

• Rozpiętość skrzydeł od 28 do 32 mm. Na spodzie tylnego skrzydła żółtawe plamki.
• Przednie skrzydła samca w kolorze ochry. Plama zapachowa na wierzchu przedniego skrzydła samca ma kształt grubej, załamanej kreski.
• Na skrzydłach samicy występują jaśniejsze kwadratowe plamki. 
• Cechą charakterystyczną karłątka kniejnika jest sposób składania skrzydeł podczas odpoczynku - siedząc na roślinie tylne skrzydła rozpościera poziomo, natomiast przednie unosi jakby otulając odwłok (brzegi zewnętrzne są uniesione skośnie ku górze).

Występowanie - na łąkach, śródleśnych polanach, parkach oraz w lasach, zwłaszcza na skrajach.
Odżywianie - nektar kwiatów
Czas występowania imagines -  czerwiec i lipiec(sierpień). 

Gatunek podobny - karłątek [warcabnik] klinek (Hesperia comma) - rozpiętość skrzydeł 22 do 30 mm, na spodzie skrzydeł ma białe plamy.

Rozród - samica składa pojedynczo białe jajeczka na trawach (roślinach żywicielskich)

Gąsienica  -  niebiesko-zielona z czarno-brązową głową, żeruje na różnych gatunkach traw. W razie niebezpieczeństwa spada na ziemię i zwija się konwulsyjnie. Gąsienica buduje sobie kryjówkę z liści oplata nicią kilka sąsiadujących liści razem i zimuje w takim "kokonie". Wiosną ponownie zaczyna żerować i przepoczwarza się w motyla dopiero w maju i czerwcu.


źródło 1, źródło 2


37 715

karłątek kniejnik chwile zachwycone, karłątek kniejnik opis zdjęcia, Ochlodes venatus motyl opis, Ochlodes sylvanus zdjęcia opis, Ochlodes faunus obrazy opis, brązowy motylek duże oczy, powszelatkowate karłątek kniejnik, warcabnikowate karłątek kniejnik, karłątkowate rodzina motyli, Hesperiidae karłątek kniejnik